Bruno of Segni, Commentary on
Matthew, 13
Written c. 1080-1090 CE.
Source: PL 165: 108-109
Iterum audistis quia dictum est antiquis: Non periurabis; reddes autem
Domino iuramenta tua. Ego autem dico vobis: non iurare omnino, neque per
coelum, quia thronus Dei est: neque per terram, quia scabellum est pedum eius:
neque per Ierosolymam, quia civitas est magni regis: neque per caput tuum
iurabis, quia non potest unum capillum album facere aut nigrum. Sit autem sermo
vester: est, est: non, non. Quod autem his abundantius est, a malo est.
Haec autem Iacobus apostolus in
Epistola sua posuit dicens: « Ante omnia autem, fratres mei, nolite iurare
neque per coelum, neque per terram, neque aliud quodcunque iuramentum. Sit
autem sermo vester: est, est: non, non, ut non sub iudicium incidatis (Iac. V,
12). » Poterat enim fortasse aliquis intelligere, quia pauca Dominus per quae
iurare non licet enumeraverat, eum caetera tacendo consensisse, nisi quia
Iacobus apostolus his omnibus super addidit, neque aliquid quodcunque
iuramentum. Cur autem omne iuramentum interdixerit, mox subiungens ait, ut non sub
iudicium incidatis. Qui enim nunquam iurat, nunquam periurium incurrit, qui
vero periurium non agit, nunquam de periurio iudicatur. Haec est igitur causa,
quare et Dominus, et beatus Iacobus iurare prohibeat. Idem enim spiritus in
utroque loquebatur. Idem igitur uterque significavit. Quaerendum est tamen
quare per creaturam iurare interdicamur? Quae enim ibi obligatio fit, ut per
coelum et terram caeteraque his similia iurare timeamus? Cum enim Deum vel eius
verba in iuramento ponimus, eum quodam modo mediatorem facimus eiusque auxilium
abdicamus, nisi illi pactum servaverimus, qui nobis sub tali pignore credidit.
In aliis vero qua obligatione tenemur? Si enim dicam: iuro tibi per caput meum,
quid intelligitur? hoc fortasse: sic mihi caput meum sanum sit. Si vero dixero,
iuro tibi per coelum et terram et per civitatem Ierusalem, intelligi potest:
sic coelum det mihi pluviam, sic terra det fructum suum, et sic civitatem istam
inhabitem. Et hae quidem non parvae obligationes sunt; maxime autem si allegorice
intelligantur, ut per coelum apostolos, per terram Ecclesiam, per civitatem
vero Ierusalem coelestem patriam significemus. Hoc enim Dominus ipse
significare videtur, cum de coelo quidem dicit, quia sedes Dei est; de terra
vero, quia scabellum est pedum eius; de Ierusalem autem, quia civitas est magni
regis. Valde enim timendum est ponere haec in iuramento, si ita intelligantur.
At vero neque caput suum abiuret aliquis cui sanitatem divinitus ademptam
reddere non valet, siquidem quod minus est, unum capillum album aut nigrum
facere non potest. Nemo enim id facere valet ut suo tempore nigri, et albi
capilli non oriantur. Quomodo igitur dicemus? Quomodo loquemur? Quomodo verba
nostra firmabimus? Sit, inquit, sermo vester est est, non non: quod tale est ac
si diceret: Illud quod est, dic quia est: illud quod non est, dic quia non est:
sic loquere, sic responde. Quod si feceris, non peccabis, neque mentieris.
Nihil his addas, sit simplex sermo tuus. Quod enim his abundantius est, a malo
est. Quid enim est quod his abundantius est, nisi mendacium? Qui enim dicit id
esse quod non est, vel id non esse quod est, tale verbum abundantius est, a
malo est, a peccato, et a diabolo est: de ipso enim dicitur quia a principio
mendax fuit, « et in veritate non stetit. »
